Η Πρωτοβουλία για την Αντι-Συστημική Αριστερά ανακοινώνει την έναρξη λειτουργίας 
(Αναρτήθηκε στις 14/8/2009)
Η συμμετοχή στην ανάπτυξη των οργανώσεων του κοινωνικού τομέα της οικονομίας είναι ζήτημα βαθύτατα πολιτικό αλλά και ζήτημα κουλτούρας. Όταν τα πολιτικά σχήματα και η κοινωνική οργάνωση βρίσκονται σήμερα εγκλωβισμένα στα ιεραρχικά μοντέλα διοίκησης του 19ου αιώνα και σχεδόν τα πάντα που έχουν σχέση με την λήψη των αποφάσεων έχουν ανατεθεί σε γραφειοκρατικές δομές, είναι τουλάχιστον αφελές κανείς να πιστέψει ότι με αυτό τον τρόπο θα εμπνευστούν τα κινήματα για να παρέμβουν στην οικονομία με πρωτοβουλίες που θα αξιοποιούν τον κοινωνικό τομέα της οικονομίας για να καλυφθούν οι ανάγκες των πολλών.
Απέναντι στις θολές διορθωτικές προτάσεις στο «σύστημα» ή την ασαφή πράσινη ανάπτυξη, στον προβληματισμό και την δράση της Αντι-συστημικής Αριστεράς θα πρέπει να εμπεριέχονται λύσεις για το σήμερα, σε συνδυασμό με διαρθρωτικές αλλαγές που χτυπάνε τις αιτίες της κρίσης και αποδυναμώνουν τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές.
Δεν παραπέμπουμε τα πάντα σ΄ένα απροσδιόριστο «σοσιαλιστικό» μέλλον, μιας και ο κρατισμός, η κρατικοποίηση, η εθνικοποίηση των πάντων είναι στον αντίποδα της λογικής μας, που δομείται από την δυναμική συνύπαρξη, φυσικά σε συνθήκες ανταγωνισμού, τριών τομέων της οικονομίας.
• Δημόσιος τομέας, σύγχρονος και αποτελεσματικός.
• Ιδιωτικός τομέας, με κανόνες και ρυθμίσεις.
• Κοινωνικός τομέας, με λογική υπέρβασης του κέρδους ως καθοριστικού κριτηρίου.
Δεν πρόκειται για μια ξεπερασμένη στις σημερινές συνθήκες σοσιαλδημοκρατική «μεικτή οικονομία», αλλά για μια νέα οικονομική πολιτική των αναγκών και των συλλογικών αγαθών, αντι-νεοφιλελεύθερη και αντι-κρατικίστικη. Βασικό ρόλο στην διαμόρφωσή του θα παίξει η ανάπτυξη του λεγόμενου Κοινωνικού τομέα της οικονομίας
Η κοινωνική οικονομία βασίζεται, επιγραμματικά, στις ακόλουθες αρχές:
1.Ο άνθρωπος προηγείται του κεφαλαίου. Το κέρδος δεν είναι αυτοσκοπός, αλλά μέσο για την εξυπηρέτηση του ανθρώπου.
2.Τα σχήματά της (οργανισμοί, επιχειρήσεις, ταμεία, παραγωγικές ενώσεις, αγροτικοί συνεταιρισμοί) αντιπροσωπεύουν μια νέα λογική επιχειρηματικότητας, κοινωνικά προσανατολισμένης. Ο κοινοτικός χαρακτήρας των επιχειρήσεων είναι το διακριτό τους στοιχείο και η ισχυρή βάση ανάπτυξής τους.
3.Η αλληλεγγύη μεταξύ των μελών εντός των επιχειρηματικών σχημάτων και η αλληλοϋποστήριξη μεταξύ των οργανώσεων της κοινωνικής οικονομίας σ’ ένα ευρύ αναπτυσσόμενο δίκτυο είναι η κινητήρια δύναμη.
4. Οι αποφάσεις στα πλαίσια των επιχειρήσεων κοινωνικής οικονομίας λαμβάνονται με βάση την δημοκρατική αρχή: «ένα άτομο – μία ψήφος», κι όχι με μερίδια. Η εσωτερική λειτουργία τους στηρίζεται στη συμμετοχική δημοκρατία. Στοιχεία, που υποδηλώνουν ότι όλοι οι άνθρωποι είναι ίσοι και οι συμμετέχοντες ισοδύναμοι, χωρίς διαφορές και διακρίσεις.
Οι επιχειρήσεις κοινωνικής οικονομίας ανταποκρίνονται σε ανάγκες τοπικού ή και υπερ-τοπικού χαρακτήρα ή κοινωνικές ανάγκες τμημάτων του πληθυσμού, βασίζονται περισσότερο στη συνεργασία, την ανταλλαγή πληροφοριών μέσω διασυνδέσεων, την εθελοντική απασχόληση, την ευκινησία μέσα στην κοινωνία, συγκροτούν νέες σχέσεις στην αγορά και νέες μεθόδους επιχειρηματικής οργάνωσης. Σε πολλές περιπτώσεις, η κοινωνική οικονομία αναγνωρίζει λανθάνουσες ανάγκες, τις μετατρέπει σε ζήτηση και δημιουργεί προϊόντα και υπηρεσίες που δεν παρέχονται από τον ιδιωτικό τομέα και δεν καλύπτονται από το δημόσιο.
Υπάρχει μια δημιουργική παράδοση και οι καλές πρακτικές άλλων χωρών – αλλά και η διάσπαρτη, θετική αλλά και αρνητική ελληνική εμπειρία – μπορούν να αποτελέσουν παραδείγματα για την ανάπτυξη ανάλογων πρωτοβουλιών με σχέδιο και έμπνευση.
Στην Ισπανία, στο τομέα της κοινωνικής οικονομίας συναντούμε ισχυρούς και δικτυωμένους αγροτικούς συνεταιρισμούς, αλλά και κοινοπρακτικά σχήματα ατόμων με αναπηρία. Στις χώρες της Σκανδιναβίας, οι συνεταιρισμοί κοινωνικών σκοπών και ανθρωπιστικής αποστολής αποτελούν τμήμα του «κοινωνικού κράτους» με την ευρεία του έννοια. Στη Γαλλία, τα αυτοδιοίκουμενα και αυτοδιαχειριζόμενα ταμεία αλληλεγγύης σε μεγάλους κλάδους εργαζομένων. Στην Ιταλία, συμπράξεις νέων και συνεταιρισμοί άλλων κοινωνικών κατηγοριών αλλά και τραπεζικά εναλλακτικά ιδρύματα που στηρίζουν όλο τον τομέα.
Είναι χαρακτηριστικό ότι συνολικά στην Ε.Ε., η κοινωνική οικονομία συγκεντρώνει το 10% της απασχόλησης, όταν στην Ελλάδα το αντίστοιχο ποσοστό δεν ξεπερνά το 2%! Ενδεικτικά αναφέρεται ότι στην Ολλανδία το 13% της συνολικής επί πληρωμή απασχόλησης αντιστοιχεί στον «τρίτο τομέα», στην Ιρλανδία το 11,5%, στη Γαλλία και Γερμανία το 5%, στη Μ. Βρετανία το 4,5%.
Οι μορφές οργάνωσης της κοινωνικής οικονομίας μπορεί να είναι ποικίλες. Στους νέους επιστήμονες: πρωτοποριακά συνεταιρικά σχήματα παραγωγής ή προσφοράς υπηρεσιών σε αντικείμενα των εξειδικεύσεων τους και μελλοντικών απαιτήσεων (γεωπόνοι, κτηνίατροι, αρχιτέκτονες, κοινωνικοί λειτουργοί, περιβαλλοντολόγοι, νοσοκόμες κλπ). Στις γυναίκες: συνεταιρισμοί, ιδιαίτερα σε ορεινές ή /και φθίνουσες περιοχές σε είδη παραδοσιακών τεχνοτροπιών, ή ποιοτικών βιολογικών καλλιεργειών, ή διαχείριση πολιτισμικών αποθεμάτων. Στους αγρότες, και ιδιαίτερα στους νέους: νέες μορφές καθετοποιημένων συνεταιριστικών μονάδων στους τομείς των βιολογικών προϊόντων και νέων δυναμικών προϊόντων, των φαρμακευτικών και καλλυντικών φυτών, του ολοκληρωμένου (ορεινού και συνδυαστικού) αγρό – οικοτουρισμού. Στα άτομα με αναπηρία ή άλλες ευπαθείς ομάδες (αποφυλακισμένοι κλπ): σύσταση εταιριών κοινωνικού σκοπού και αλληλοστήριξης. Στους μικρομεσαίους επαγγελματίες: συγκρότηση συνεταιρισμών προμήθειας, κοινοπραξιών διάθεσης και ανάπτυξη δικτύων προώθησης.
Όσον αφορά στην Ελλάδα, κοινή είναι η διαπίστωση ότι οι δραστηριότητες του τομέα της Κοινωνικής Οικονομίας δεν συναντώνται ιδιαίτερα αναπτυγμένες και οι όποιες προσπάθειες γίνονται τα τελευταία χρόνια από διάφορους φορείς προσκρούουν, μεταξύ άλλων, στην έλλειψη ενός κατάλληλου και ευέλικτου πλαισίου για τη θεσμική, διοικητική και χρηματοδοτική στήριξη των πρωτοβουλιών που αναλαμβάνονται στον τομέα αυτόν.
Πράγματι, τόσο η έννοια όσο και οι δραστηριότητες του τομέα της Κοινωνικής Οικονομίας δεν είναι ιδιαίτερα ανεπτυγμένες στην Ελλάδα. Ακόμη και η ιδέα ότι οι διάφορες πρωτοβουλίες «μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα» που αναπτύσσονται τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα συνιστούν ένα «διακριτό τομέα», δεν συναντιέται συχνά στην ελληνική σκέψη. Γενικότερα, η ελληνική κοινωνία στο σύνολό της εξακολουθεί να εντάσσει τέτοιου τύπου πρωτοβουλίες σε μια «φιλανθρωπικού χαρακτήρα» προσέγγιση. Αυτό επιβεβαιώνεται επίσης από το γεγονός ότι ο τομέας αυτός δεν εμφανίζεται σε καμία από τις επίσημες στατιστικές ως διακριτή κατηγορία.
Έτσι, οι όποιες προσπάθειες γίνονται τα τελευταία χρόνια για την ανάπτυξη δραστηριοτήτων με παραγωγικό χαρακτήρα και επιχειρηματικό προσανατολισμό, που στοχεύουν στην επαγγελματική ένταξη ατόμων, που ανήκουν σε διάφορες ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού είναι αποσπασματικές, ενώ έχουν συνήθως άτυπο ή/και παράτυπο χαρακτήρα (αστικές μη κερδοσκοπικές εταιρείες, ενώσεις, κλπ.) λόγω της ανυπαρξίας ενός σαφούς και κανονιστικού πλαισίου για την οργάνωση και λειτουργία τους. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα πολλές τέτοιες προσπάθειες να ακυρώνονται στην πράξη, ή να οδηγούνται σε αδράνεια ή/και σε «παραίτηση». Και αυτό γιατί το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο δεν ευνοεί την ίδρυση νέων οργανωτικών μορφών όπως οι «Κοινωνικές Επιχειρήσεις», «Κοινωνικοί Συνεταιρισμοί» κ.α.
Γενικότερα, οι δραστηριότητες της Κοινωνικής Οικονομίας στη χώρα μας εμφανίζουν πληθώρα αδυναμιών που συνδέονται με την απουσία μιας ισχυρής παράδοσης σ’ αυτό τον τομέα. Οι πρωτοβουλίες που αναλαμβάνονται εμφανίζουν τα συμπτώματα της νηπιακής κατάστασης του κλάδου: επαναλαμβανόμενα λάθη, σπατάλη δυνάμεων, απουσία διάρκειας και μη κεφαλαιοποίηση της εμπειρίας.
Πιο συγκεκριμένα, οι όποιες προσπάθειες και πρωτοβουλίες στον τομέα της Κοινωνικής Οικονομίας στην Ελλάδα αντιμετωπίζουν ιεραρχικά τα εξής προβλήματα:
• Έλλειψη θεσμικού πλαισίου για τον τομέα στο σύνολό του και πολύ περισσότερο έλλειψη ευνοϊκού υποστηρικτικού πλαισίου. Το πρόβλημα αυτό δημιουργεί αρνητικό περιβάλλον για την ανάπτυξη οποιασδήποτε επιχειρηματικής δραστηριότητας από μη κερδοσκοπικούς φορείς, ενώ δεν επιτρέπει την οργάνωση και ανάπτυξη νέων μορφών και σχημάτων της κοινωνικής επιχειρηματικότητας όπως είναι η «Κοινωνική Επιχείρηση», ο «Κοινωνικός Συνεταιρισμός», κ.α. , σχήματα τα οποία λειτουργούν ήδη σε άλλες χώρες της Ευρώπης. Μόνη εξαίρεση αποτελούν οι Κοινωνικοί Συνεταιρισμοί Περιορισμένης Ευθύνης του ν.2716/99, ο οποίος προβλέπει μια σειρά υποστηρικτικών ρυθμίσεων όπως: αφορολόγητο, δυνατότητα παραχώρησης προς χρήση κινητής και ακίνητης περιουσίας από Ν.Π.Δ.Δ., προνομιακό καθεστώς συμβάσεων, προνομιακό καθεστώς απασχόλησης των ευπαθών ομάδων. Συνεπακόλουθα αυτής της έλλειψης γενικού θεσμικού πλαισίου είναι η έλλειψη πηγών χρηματοδότησης και χρηματοδοτικής ενίσχυσης, επίσημων συνεργασιών με το κράτος καθώς και δημόσιας αναγνώρισης.
• Η ανάγκη υποστήριξης και συμβουλευτικής στην καθημερινή λειτουργία των φορέων της Κοινωνικής Οικονομίας αποτελεί ένα από τα πιο κομβικά ζητήματα για την ενίσχυση και την περαιτέρω ανάπτυξη του τομέα καθώς και τη βασική προϋπόθεση για την αναβάθμιση των ήδη υπαρχόντων φορέων και την πιο οργανωμένη και αποτελεσματική λειτουργία τους. Κάποιες πρώτες προσπάθειες δημιουργίας και λειτουργίας δομών υποστήριξης συγκεκριμένων πρωτοβουλιών στην Ελλάδα στο πλαίσιο του Α΄ κύκλου της Κ. Π. EQUAL, κατέδειξαν ήδη την αναγκαιότητα και χρησιμότητα μιας κεντρικής δομής υποστήριξης των φορέων της κοινωνικής οικονομίας.
• Στο σύγχρονο πλαίσιο λειτουργίας και ανάπτυξης της αγοράς αλλά και γενικότερα, ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα που αντιμετωπίζουν οι φορείς της κοινωνικής οικονομίας είναι το πρόβλημα της δικτύωσης και της ανάπτυξης συμμαχιών τόσο στο εσωτερικό του τομέα όσο και ευρύτερα. Η δικτύωση των φορέων είναι ιδιαίτερα απαραίτητη τόσο για θέματα διεκδίκησης και προβολής όσο και για την ανάπτυξη κοινών επιχειρηματικών δράσεων και πρωτοβουλιών. Η δικτύωση είναι πάρα πολύ περιορισμένη τόσο σε τοπικό όσο και εθνικό επίπεδο.
• Η σύγχρονη οικονομική συγκυρία απαιτεί, για την ανάληψη της οποιασδήποτε επιχειρηματικής δράσης, κάποιο είδος ενίσχυσης είτε μέσω κρατικών είτε μέσω χρηματοπιστωτικών φορέων. Ωστόσο, στη περίπτωση της Κοινωνικής Οικονομίας, λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της, κανένας από τους παραπάνω φορείς δεν έχει προβλέψει την οποιαδήποτε ενίσχυση. Διαπιστώνεται, δηλαδή, η έλλειψη μηχανισμών χρηματοδοτικής ενίσχυσης τόσο από το κράτος μέσω επίσημων προγραμμάτων με τελικούς αποδέκτες τους φορείς της κοινωνικής οικονομίας, όσο και από τους χρηματοπιστωτικούς φορείς, μέσω χρηματοδοτικών εργαλείων και θεσμών. Μελετώντας κανείς την λειτουργία της αγοράς στη σύγχρονη εποχή, διαπιστώνει ότι για όλες τις μορφές τυπικής επιχειρηματικής δράσης το κράτος έχει αναπτύξει τα αντίστοιχα εργαλεία χρηματοδοτικής υποστήριξης (Αναπτυξιακοί νόμοι για τις μεγάλες επιχειρήσεις, Ταμείο εγγυοδοσίας μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων, προγράμματα ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας των ΜΜΕ κ.α.) και αντίστοιχα χρηματοδοτικά εργαλεία όλοι οι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί.
• Ένα άλλο σημαντικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι φορείς της Κοινωνικής Οικονομίας είναι η έλλειψη εξειδικευμένων και έμπειρων στελεχών. Όσο και να ακούγεται αντιφατικό αυτό στην σημερινή αγορά εργασίας με την υπερπροσφορά εργατικού δυναμικού, ο τομέας της Κοινωνικής Οικονομίας αντιμετωπίζει ένα σημαντικό πρόβλημα στην κάλυψη των αναγκών του για εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό. Θέσεις όπως υπεύθυνου κοινωνικού μάνατζμεντ, έμπειρων στελεχών διοίκησης παρόμοιων φορέων καθώς και απλών στελεχών στα νέα επαγγελματικά αντικείμενα που δημιουργεί η ανάπτυξη δραστηριοτήτων της κοινωνικής οικονομίας, αναδεικνύουν την ανάγκη για εξειδικευμένα αλλά συνάμα και πιστοποιημένα στελέχη.
• Τα αρνητικά στερεότυπα που έχουν δημιουργηθεί στη χώρα μας στο παρελθόν από ανοργάνωτη και αναποτελεσματική ανάπτυξη κάποιων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων στο χώρο της Κοινωνικής Οικονομίας, αλλά και από την κακοδιαχείριση των διάφορων μορφών συνεταιριστικών δραστηριοτήτων (κυρίως στον χώρο των αγροτικών συνεταιρισμών), έχουν δημιουργήσει ένα αρνητικό κλίμα και ένα αναποτελεσματικό προφίλ για τους φορείς του τομέα της Κοινωνικής Οικονομίας.
Πέραν τούτου, ο τομέας αυτός προσλαμβάνεται από την κοινωνία εν γένει ως ο «μη κερδοσκοπικός τομέας» και οι φορείς του ταυτίζονται συνήθως με την «φιλανθρωπική δράση» και την «ευεργεσία» ή ακόμα και με τις πολυπληθείς Μη Κυβερνητικές (ή μη κερδοσκοπικές) Οργανώσεις, που με μηδενικούς ισολογισμούς καταφέρνουν να κερδοσκοπούν για τους ιδρυτές τους. Και βέβαια τα στερεότυπα αυτά, αρνητικά ή λανθάνοντα, εμποδίζουν πολλές φορές την σωστή προβολή του τομέα αλλά και την ανάπτυξη συνεργασιών με οικονομικό αντικείμενο μεταξύ φορέων της κοινωνικής οικονομίας και φορέων του ιδιωτικού τομέα. Η καταπολέμηση αυτών των αρνητικών στερεοτύπων, δυστυχώς λόγω της έλλειψης δικτύωσης αλλά και ενός Φορέα Υποστήριξης και Προώθησης του τομέα, δεν έχει επιτευχθεί μέχρι σήμερα στη χώρα μας, σε αντίθεση με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Που βρίσκεται, κατά την γνώμη μου, η διαφορετικότητα της θέσης της Αντισυστημικής Αριστεράς αναφορικά με τις προγραμματικές διακηρύξεις των αστικών κομμάτων (ΠΑΣΟΚ, Ο-Π) αλλά και των διατυπωμένων θέσεων στο Πρόγραμμα του ΣΥΝ:
• Ο κοινωνικός τομέας της Οικονομίας δεν πρέπει να νοείται συμπληρωματικός του δημόσιου/κρατικού και του ιδιωτικού, αλλά το ανάποδο, με την έννοια της στόχευσης η απασχόληση σε αυτόν να βρεθεί πάνω από το 50% του εργατικού δυναμικού. Ως εκ τούτου, ο σχεδιασμός της δράσης του πρέπει να στοχεύει για να καλύψει όσο το δυνατόν περισσότερες δραστηριότητες που σήμερα καλύπτει ο κρατικός ή και ο ιδιωτικός τομέας της οικονομίας ή δεν υπάρχουν καθόλου.
• Η δράση του κοινωνικού τομέα πρέπει να στηριχθεί από Εναλλακτική Τράπεζα, που και αυτή θα λειτουργεί σύμφωνα με τις αρχές της Κοινωνικής Οικονομίας. Μια Εναλλακτική Τράπεζα προσδιορίζεται κυρίως από την αρχή του ελάχιστου κέρδους, της επιλογής του καταθέτη σε ποιόν τομέα της οικονομίας επιθυμεί να επενδυθεί το κεφάλαιό του (ρυθμίζοντας έτσι τους όρους προσφοράς χρήματος) αλλά και της χρηματοδότησης δραστηριοτήτων με αυστηρά κριτήρια προστασίας της εργασίας και του περιβάλλοντος .
- Τα κινήματα, όπως τα κινήματα πόλεων, το αγροτο-συναιτεριστικό κίνημα και το συνδικαλιστικό κίνημα, πρέπει να ιδρύουν και να χρησιμοποιήσουν τις δομές του κοινωνικού τομέα της οικονομίας για την επίτευξη και εδρέωση των σκοπών τους
• Η συμμετοχή στην ανάπτυξη των οργανώσεων του κοινωνικού τομέα είναι ζήτημα βαθύτατα πολιτικό αλλά και ζήτημα κουλτούρας. Όταν τα πολιτικά σχήματα και η κοινωνική οργάνωση βρίσκονται σήμερα εγκλωβισμένα στα ιεραρχικά μοντέλα διοίκησης του 19ου αιώνα και σχεδόν τα πάντα που έχουν σχέση με την λήψη των αποφάσεων έχουν ανατεθεί σε γραφειοκρατικές δομές, είναι τουλάχιστον αφελές κανείς να πιστέψει ότι με αυτό τον τρόπο θα εμπνευστούν τα κινήματα για να παρέμβουν στην οικονομία με πρωτοβουλίες που θα αξιοποιούν τον κοινωνικό τομέα της οικονομίας.
Πρωτοβουλια για την Αντισυστημικη Αριστερα 
Γιάννη πολύ ενδιαφέρουσα η ανάλυσή σου .Θα ήθελα να συμπληρώσω κάποιες σκέψεις :
Η τοπική αυτοδιοίκηση θα μπορούσε σημαντικά να συμβάλλει στην ανάπτυξη πειραμάτων στον τομέα της κοινωνικής οικονομίας. Π.χ.
1) Τομέας διαχείρισης απορριμμάτων: Εαν εφαρμοζόταν το σύστημα Διαλογής στην Πηγή και όχι οι «μαϊμουδιες» του μπλε κάδου της ΕΕΑΑ, θα μπορούσαν να συλλέγονται χωριστά διάφορα υλικά που με απλή επεξεργασία επαναχρησιμοποιούνται : Τα υφάσματα και τα μη ανακυκλωσιμα πλαστικά (συσκευασίες απορρυπαντικών, σακούλες)μπορούν να γίνουν patchwork, τσάντες, χοντρά εξώφυλλα τετραδίων, μικροαντικείμενα τέχνης. Στην Τζακάρτα της Ινδονησίας μιας καλλιτέχνης δημιουργησε ένα τέτοιο δίκτυο δημιουργίας χρηστικών αντικειμένων (art from waste)από πρώτες ύλες που μαζεύουν ρακοσυλλέκτες. Επίσης η συλλογή των οργανικών αποβλήτων από χωριστούς κάδους κομποστοποίησης και η διάθεσή τους σε κήπους, πάρκα κλπ. Η απαιτούμενη επένδυση είναι χαμηλή. Οι άνθρωποι που μπορούν να απασχοληθούν στη συλλογή, επεξεργασία, διάθεση, follow -up, μαρκετινγ μπορούν να είναι από πολύ χαμηλού μορφωτικού επιπέδου (που θα καταρτιστούν σχετικά) μέχρι και εξειδικευμένοι πτυχιούχοι. Ο Δήμος μπορεί να βοηθήσει στην αρχική επένδυση, στη διάθεση ενός στοιχειώδους χώρου (γραφείο, Η-Υ, αποθήκη) στο στήσιμο του δικτύου συλλογής, στη διάδοση – διαφήμιση, στην αγορά μέρους του προϊόντος. Μέσα από τέτοιες δραστηριότητες μπορούν να αποκτήσουν εισόδημα άνθρωποι που είναι αδύνατον να ενταχθούν στην σημερινή ιδιωτική αγορά εργασίας.
2)Κατασκευή φωτοβολταϊκών και μικρών ανεμογεννητριών( σε δήμους όπου υπάρχουν μονοκατοικίες). Για το δεύτερο υπάρχει ομάδα που μαζεύεται στο NOSOTROS και στη βίλλα Πραπόπουλου (Χαλάνδρι).
3)Τομέας κοινωνικών υπηρεσιών (βοήθεια στο σπίτι, φροντίδα εξαρτημένων ατόμων).
Γενικότερα, ένας Δήμος θα μπορούσε να στήσει μια υποδομή (σαν αυτές που περιέγραψες) με σκοπό την ενθάρρυνση, τη δικτύωση, τη στήριξη πρωτοβουλιών κοινωνικής οικονομίας από τους κατοίκους του.
Να λοιπόν κάτι που θα μπορούσε άμεσα να επιχειρηθεί από «αριστερούς δημάρχους».
Όσον αφορά τις επιδοτήσεις από τα Κοινοτικά Πλαίσια Στήριξης, δυστυχώς το πλαίσιο είναι απίστευτα γραφειοκρατικό και άρα αδύνατον να αξιοποιηθεί από απλούς ανθρώπους, παρά μόνον εαν συμπράξουν με ιδιωτική επιχείρηση του συμβουλιακού κυκλωματος που επιδιώκει το κέρδος (αυτό στην καλύτερη περίπτωση), στη χειρότερη όλ’ αυτά είναι σε μεγάλο βαθμό στημένα και διεφθαρμένα, όπως όλα τα έργα που εκπορεύονται από το δημόσιο.
Έχοντας μια στοιχειώδη επαφή (λόγω επαγγέλματος) με τις καινούργιες επιδοτήσεις του ΕΣΠΑ, διαπιστώνω ότι τα κονδύλια αυτά κατευθύνονται όλο και πιο προκλητικά σε κλασσικές κερδοφόρες επιχειρήσεις.Ενδεικτικά αναφέρω ότι σε μια προκήρυξη για κατάρτιση που οδηγεί σε «ανάπτυξη πράσινων επαγγελμάτων», αντί να ευνοούνται πρωτοβουλίες σαν αυτές που προανάφερα, φωτογραφίζονταν μέγαλοι όμιλοι.
Αναδημοσιεύω εδώ σχετικά ένα άρθρο από το e-aristera που σχετίζεται με την ανάπτυξη και άλλων αμεσοδημοκρατικών διαδικασιών από τους δήμους, ΄με πολύ μεγάλη σχετικότητα με το θέμα της ανάπτυξης Εταιριών του Κοινωνικού Τομέα της Οικονομίας σε τοπικό επίπεδο:
Του ΑΡΗ ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΙΟΥ
Η ιδέα του «προϋπολογισμού των πολιτών» πέρασε πολλαπλές δοκιμασίες σαν «όπλο» ενάντια στη διαφθορά των πολιτικών και την αδιαφορία των πολιτών, μέχρι να φτάσει από τις παραγκουπόλεις της Βραζιλίας και το Πόρτο Αλέγκρε έως τη «χώρα που γέννησε τη δημοκρατία» και το Δήμο της Πετρούπολης.
Ο συγκεκριμένος δήμος της Δυτικής Αθήνας δείχνει όμως αποφασισμένος να βάλει την ιδέα σε εφαρμογή και σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Ν.Πουλαντζάς έχει ξεκινήσει εντατική προετοιμασία. Για το λόγο αυτό, 2.000 κάτοικοι του δήμου έχουν ήδη απαντήσει σε αναλυτικό ερωτηματολόγιο (την επεξεργασία του οποίου έχει αναλάβει η VPRC), ενώ το βράδυ της Δευτέρας πραγματοποιήθηκε πολύωρη συζήτηση με πολίτες που ήρθαν να ακούσουν έναν ειδικό: τον Ιταλό καθηγητή του Πανεπιστημίου της Κοΐμπρα (Πορτογαλία) Τζιοβάνι Αλεγκρέτι.
Ο 37χρονος καθηγητής μίλησε με πάθος για τον «προϋπολογισμό των πολιτών» (αλλιώς «συμμετοχικό προϋπολογισμό») που ήδη εφαρμόζεται σε 2.000 πόλεις ανά τον κόσμο (1.800 στη Νότια Αμερική-200 στις υπόλοιπες ηπείρους) και κερδίζει έδαφος με γεωμετρική πρόοδο. Προσπάθησε δε να εξηγήσει πώς λειτουργεί η διαδικασία μέσα από την οποία οι ίδιοι οι πολίτες, μέσα σε μεγάλες συνελεύσεις, αποφασίζουν για το πού θα πάνε τα κονδύλια που διαθέτει ο δήμος (όλα ή μέρος) για έργα, επενδύσεις και υπηρεσίες. Ο δήμαρχος Πετρούπολης Στέφανος Βλάχος εξέφρασε ελπίδες ότι η ιδέα αυτή έχει τη δυνατότητα να βγάλει την πολιτική από την απαξίωση και τους πολίτες από τον καναπέ και την αδιαφορία.
«Είναι αλήθεια ότι για διαφορετικούς λόγους εξαπλώθηκε η ιδέα ανά τον κόσμο», μας λέει ο κ. Αλεγκρέτι καθώς τον συναντούμε λίγες ώρες πριν από τη δημόσια συζήτηση. «Στη Βραζιλία ανδρώθηκε χάρη στο πολύ ριζοσπαστικό παράδειγμα του Πόρτο Αλέγκρε, πόλης με 1,3 εκατομμύριο κατοίκους. Εκεί, συνελεύσεις των 2.000 και 4.000 ανθρώπων αποφασίζουν από το 1989 για το πού θα πηγαίνει το 100% των χρημάτων που έχει ο δήμος στον προϋπολογισμό του. Ετσι, κατάφεραν οι άνθρωποι που ζούσαν στις φαβέλες να ακουστούν από την εξουσία η οποία έως τότε λειτουργούσε μόνο χάριν των πλουσίων. Η διαφθορά ήταν μεγάλη. Πολλές περιοχές μαστίζονταν από εμπόριο ναρκωτικών. Ο πολιτικός που ήθελε να φτιάξει ένα δρόμο έβρισκε απέναντί του μια μαφία που προτιμούσε τα στενά δρομάκια. Αλλά βρήκε στις συνελεύσεις των πολιτών έναν ισχυρό σύμμαχο».
http://archive.enet.gr/online/online_text/c=112,id=70755576
Bρίσκω πολύ ενδιαφέρουσα την ανάλυση του Γιάννη αλλά και την παρέμβαση της Βαγελιώς.
Και υπάρχουν σημεία που μου κινούν το σχολιασμό :
“..ιεραρχικά μοντέλα διοίκησης του 19ου αι. ..γραφειοκρατικές δομές..απροσδιόριστος κρατισμός που ..ειναι στον αντίποδα της λογικής μας..»
Νομίζω είναι μια σημαντική προϋπόθεση σε συνάρτηση και με την αρχη Νο 2 που λέει ότι «..Ο κοινοτικός χαρακτήρας των επιχειρήσεων είναι το διακριτό τους στοιχείο και η ισχυρή βάση ανάπτυξής ..»
Δηλαδή, ουσιαστικά μιλάμε για το (ποθούμενο) γεγονός ότι ουσιαστικά δεν θα υπάρχει σε αυτόν τον τομέα ιδιοκτήτηςτου κάθε μέσου παραγωγής ή υπηρεσίας και η αρχή είναι η ισοτιμία έκαστης γνώμης και όχι να είναι η ισχύς της ανάλογη με κάοιοι μέρισμα σε μετοχές, όπως είναι στον καπιταλισμό, ιδιωτικό ή κρατικό
Θεωρώ ότι η υπέρβαση των ιεραρχικών μοντέλων διοίκησης είναι η 2η προϋπόθεση που συμπληρώνει ουσιαστικά την ισοτιμία της γνώμης.. των μοντέλων που υιοθέτησε και το σχήμα του «υπαρκτού σοσιαλισμού» ή του «σοσιαλισμού της αγοράς» , τα οποία δεν απέτρεψαν το σχηματισμό διευθυντικών ελίτ που νέμονταν ισχύ στις αποφάσεις, τη γνώση-πληροφορία και τις απολαβές. Κατά τη γνώμη μου η υπέρβαση αυτών των μοντέλων και δομών, μπορεί να γίνει με τη χρήση συμμετοχικών μοντέλων, οπότε η ισοτιμία των μελών θα προκύπτει ουσιαστικά από τη χρήση συμπλεγματος ισοροπημένων εργασιών σε όλες τις ειδικότητες.
Εκείνο που εννοώ είναι ότι όλοι θα κάνουν και λιγότερο ευχάριστες και περισσότερο επιτελικές δουλειές, και έτσι η τελική συνισταμένη θα είναι για καθένα ένας Μέσος όρος Ποιότητας Εργασίας που θα συγκλίνει στον ίδιο βαθμό για όλες τις ειδικότητες, μέσα σε αυτές και διαμέσου αυτών.
Σε μια επιχείρηση λχ ανάμεσα σε 2 μηχανικούς , θα πρέπει να πάψει να έχει ο ένας την επιτελική δουλειά «του αφρού» και ο άλλος τη χαμαλο δουλειά, και δεν εννοώ την περίπτωση διαφορετικών χρόνων εμπιρίας, μιλώ για τα ίδια χρόνια, γιατί υπάρχουν τέτοια φαινόμενα, ο ένας να «προχωρά ακάθεκτος» στην ιεραρχία γιατί «σπρώχνεται» ανεξάρτητα προσόντων και ο άλλος , αν και πιο καλός να υστερεί σε αναγνώριση.
Αλλά και αν΄μεσα στις ειδικότητες ο ισοροπημένος καταμερισμ΄ςο των ευθυνών θα επιφέρει μια σύγλιση σε ένα κοινό μέσο όρος ποιότητας
Αυτό θα επιφέρει την πραγματική ισοτιμία και θα έχει μεγαλύτερη αξία και η ισοτιμία της γνώμης
Θα θελα τη γνώμη των άλλων επ αυτού και εφόσον κάποιος συμφωνεί με αυτό τομοντέλο θα θελα να εμβαθύνω στην ακόλουθη υποθετική περίπτωση-ερώτηση
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ-ΕΡΩΤΗΜΑ
Εστω σε μια κοινωνιή επιχείρηση μπορεί νε επιτευχθούν ισοροπημένα συμπλέγματα εγασιών-ευθυνών , οπότε οι εργαζόμενοι είναι πραγματικά ισότιμοι. Δηλαδή λχ σε έναν Εκδοτικό Οίκο ο Μέσος Όρος Ποιότητας Εργασίας να συγκλίνει για όλους χωριστά στο 5.
Το αντίστοιχο συμβαίνει και σε έναν ερευνητικό φορέα, όπου όμως εδώ κάθε εργαζόμενος να συγκλίνει σε Μέσο ¨Ορο 13.Εντός της κάθε επιχείρησης έχουμε ισοτιμία, αλλά ανάμεσα στις 2 υπάρχει χάσμα.
Ποιος εποπτεύων φορέας, πρωτοβουλία, συλλογικότητα θα βρει μια μέθοδο (και ποια ;) ώστε να υπάρχει μια σύγκλιση δυνατόν προς τα πάνω μεταξύ των εργαζομένω των 2 αυτών επιχειρήσεων ώστε να αποφεύγεται η ταξικη διαστρωμάτωση και το χάσμα ;
Πριν το κάνω θα θελα να αναφέρω και την 3η προϋπόθεση που στηρίζει το συλλογικό των προσπαθειών και την ισοτιμία : το γεγονός ότι την ισοτιμία, τον καταμερισμό και τη συλλογικότητα δεν θα τα σβήσουν οι κανόνες της αγοράς. Νομίζω ότι αυτό Γιάννη συνδέεται με το ότι «.… η κοινωνική οικονομία αναγνωρίζει λανθάνουσες ανάγκες, τις μετατρέπει σε ζήτηση και δημιουργεί προϊόντα και υπηρεσίες που δεν παρέχονται από τον ιδιωτικό τομέα…»
Δηλαδή ουσιατικά η καταγραφή των ουσιαστικών και όχι των πλασματικών αναγκών [που προκύπτουν από το μάρκετινγκ και τη θεοποίηση της διαφήμισης , της προπαγάνδας του στυλ λχ «ναι χρειάζεσαι 4 κρέμες προσώπου» και όχι «κάθε οικογένεια 2 μπουκάλια γάλα» (το γραψα απλοϊκά για να ναι ευκολα αντιληπτό)], και των κοινωνικών συλλογικών αναγκών είναι η διαφφορά.
Αν το επεκτείνουμε αυτό και στις υπηρεσίες-κατασκευές κλπ. εδώ κατά τη γνώμη μου επισέρχονται και κάποιες προτάσεις αντι-συστημικών κύκλων για συμβούλια παραγωγών και καταναλωτών, όπου τη ζήτηση θα καθορίσζουν οι πραγματικές ανάγκες, αλλά θα λεγα ότι αυτά τα συμβούλια είναι – εκτός από παραγωγών , καταναλωτών- και των άμμεσα επηρεαζομένων σαν κατοίκων λχ από την πραγμάτωση της παραγωγής αυτής, της υπηρεσίας αυτής ή της συνέργειας αυτής
Πρόκειται για μια παραλλαγή στον οικονομικό-κοινωνικό και περιβαλλοντικό τομέα της πρότασης για συμβούλια που είχε κάνει ο Τότσικας για την πολιτική δομή
[Χαρακτηριστικά θα θελα να αναφέρω ένα ενδιαφέρον υποθετικό παράδειγμα μιας συλλογικότητας που αποφασίζει (ή δεν αποφασίζει) να αλλάξει τον τρόπο πραγωγη΄ς ενέργειας στην περιοχή για την ηλεκτροδότησή του.
Εκεί λοιπόν που υπήρχε ενα εργό στάσιο ηλεκτροπαραγωγής από άνθρακα-λιγνίτη, μπαίνει η πρόταση (στο συμβούλιο και όχι ντε φάκτο απόφαση συνεργειας φορέα και ιδιώτικών συμφερόντων όπως γίνεται σήμερα) για παραγωγή από το νερό , από ταμιευτήρα λχ.
Εκεί θα πρέπει να ληφθεί υπόψη, το κοινωνικό κέρδος από τη βελτίωση της ποιότητας ζωής-υγείας των κατοίκων και της χλωρίδας-πανίδας, το κέρδος από τη σωστή διαχείριση του νερού, οι επιπτω΄σεις του νέου έργου στο περιβάλλον, το πιθανό κόσοτ ς που θα έχουν κάτοικοι διπλανής περιοχής κατάντη που τώρα δεν θα έχουν τις ίδιες παροχές νερού , το πώς θα αντισταθμιστεί αυτό και τι κόστος θα χει, το κοινωνικό κόστος ενός ενδεχόμενου ξεσπιτώματος κάποιων κατοίκων στην περιοχή του μελλοντικού ταμιευτήρα, το πόσο το θέλουν αυτό οι ίδιοι και τι σημαίνει το να δοθούν κίνητρα σε αυτούς-αν υπάρχουν κοκ και τέλος ο προσδιορισμός της συνεισφοράς στρο κόστος κάθε ομάδας πολιτών, ανάλογα με το βαθμό ωφέλειας που έχει κάθε μία.]
Βγαίνοντας από το παράδειγμα, θα θελα να επισημάνωτη φράση του Γιάννη «…λογική υπέρβασης του κέρδους ως καθοριστικού κριτηρίου..» και να προτείνω συμπληρωματικά (δεν ξέρω αν θεσμοθετείται πουθενά) τη θέσπιση του Κοινωνικού και Περιβαλλοντικού Κοστους στην ανάλυση κόστους –ωφέλους μιας επένδυσης με τον προσδιορισμό της συνεισφοράς στο κόστος κάθε παίκτη
«…αναγκαιότητα και χρησιμότητα μιας κεντρικής δομής υποστήριξης των φορέων της κοινωνικής οικονομίας…» και «…το πλαίσιο είναι απίστευτα γραφειοκρατικό και άρα αδύνατον να αξιοποιηθεί από απλούς ανθρώπους, παρά μόνον εαν συμπράξουν με ιδιωτική επιχείρηση του συμβουλιακού κυκλωματος που επιδιώκει το κέρδος..» πολύ σημαντικές αυτές οι παρατηρήσεις του Γιάννη και της Βαγγελιώς.
Συμπληρώνω και εγώ τη δικιά μου καταγραφή, το έχω βιώσει και εγώ με το ΕΠΤΑ στους δήμους όπου αρτιώτατα από τεχνικής άποψης και Οικονομικής ενταξιμότητας τεχνικά προγράμματα κόβονταν γιατί δεν είχαν συνταχθεί τυπολατικά « προς τα υποδείξεις των Βρυξελλών» .
ΕΡΩΤΗΣΗ
Άραγε, θα μπορούσαν να αναπτυχθούν και Συνεργατικά Σχήματα Συμβούλων ΜΕ ΚΟΙΝΩΝΙΚΌ Προσανατολισμό, που θα απασχολούν κόσμο ισότιμα συμμετέχοντα σο σχήμα κατά τα πρότυπα της ισοτιμίας που αναφέρθηκαν πιο πριν ;
Και ΜΗΠΩΣ αυτό είναι προτιμότερο από το να έχουμε σε κάθε επιχείρηση πρότυπα « … έμπειρων στελεχών διοίκησης παρόμοιων φορέων καθώς και απλών στελεχών…» και το τονίζω αυτό Γιάννη σε σχέση με τα γραφόμενά σου, για να ξεκαθαρίσω αν εννοείς αυτό. Γιατί διαφορετικά, αν μια επιχείρηση κοινωνικού τομέα έχει κάποιους «σοφούς» με προνομιακή μεταχείριση και καλύτερη προ΄σβαση σε πληροφορία από τους άλλους εργαζόμενους αυτόματα τίθεται πρόβλημα δημιουργίας διευθυντικής ελίτ «πιο ίσης» που ακυρώνει την πραγματική ισοτιμία των μελών.
Πολύ ουσιαστική η παρατήρηση της Βαγγελιώς για τον τομέα διαχείριση αποριμάτων που παραπέμπει αν δεν κάνω λάθος σε ΧΥΤΥ και όχι ΧΥΤΑ και στα πρώτα στάδια δαιχείρισης, που συν τοις άλλης δημιουργούν μια κατά πολύ καλύτερη κοινωνική συνείδηση σε σχέση με τα απορτίματα.
Πολύ σημαντική η πρόταση για τη δυνατότητα απασχόλησης ανθρώπων εκεί και ιδιαίτερη σπουδαιόττηα έχει το πλεονέκτημα της απασχόλησης μεγάλης γκάμας ειδικοτήτων
¨όπως και αυτή η επισήμανση της ομάδας NOSOSTROS σχετικά με τα Ανανεώσιμα «Καντα Μονο σου – Do IT Your self – DIY”
Σε αυτό το σημείο μάλιστα υπάρχει και το παράδειγμα του bare foot college , του «Πανεπιστημίου των ξυπόλητων» όπου αρχικώς ανιδείκευτοι άνθρωποοι και φτωχοί ειδικεύονται στην κατασκευή-εγκατάσταση και συντήρηση DIY ανεμογεννητριών και φωτοβολταϊκών, με σκοπότην τροφοδότηση απομακρυσμένω-αποκλεισμένων περιοχών (άλλο μεγάλοκοινωνικόώφελος)-.
Αλλά και αποκλεισμένων να μην είναι, οι αποκεντρωμένη παραγωγή ενέργειας σε μικρά «κύταρα» παραγωγής είναι το μέλλον μέχρι και για τον Rifkin
Eδώ μάλιστα μπορούν και να εκπαιδευτούν και μετανάστες, βρίσκοντας ένα εισόδημα.
ΝΑ λοιπόν που μπορεί να υπάρξει και κοινωνικός τομέας της Εκπαίδευσης και μάλιστα με άμμεσα οφέλη στη ζωή των εκπαιδευόμενων, φτάνει η εκπαίδεση να μην είναι «τροχειοδρομημένη ταξικά»
Σε κάθε περίπτωση όλο αυτό μπορεί να προκαλέσει μια πολύ θετική αλυσίδα δημιουργίας θέσεων καθώς άνεργοι μηχανικοί λχ ή παλαιότερης σειράς ήδη ειδικευμένοι μπορούν να εκπαιδεύουν νεότερους
Γενικά η πατέντα DIY μπορεί καλύψει σε διάφορες υπηρεσίες μεγάλη γκάμα αναγκών πραγματικών και όχι πλασματικών (που προέρχονται από την πλύση εγκεφάλου και τη διαφήμιση)
Μπορούν να υπάρξουν και συνδυασμένες συνέργειες κάλυψης της ζήτησης βάσει συγκεκριμένων προϊόντων και υλικών που υπάρχουν σε περιοχές ρποϊόντων και υλικών, λχ σε νησιά με ηφαιστειογενή πέτρα όπως λχ το θειάφι που κάνει για άριστο βιολογικό προϊόν προστασίας στις αγροτ καλλιέργειες ή η σμύριδα που κάνει για μηχανουργικές κατεργασίες κι όλα αυτά σε συνδυασμό με 3η συνέργεια που μπορεί να ναιη ναυτιλιακή μεταφορά των προϊόντων.
Δηλ η Κίμωλος βγάζει θειάφι ή η νάξος σμύριδα, το θειάφι κάνει για τις αγροτ καλλιέργειες στην Κρήτη (που τώρα οι κάτοικοί της υποφέρουν από ασθένειες λόγω καλλιεργειών με ισχυρά φυτοφάρμακα και παράλληλα μια ναυτιλιακή κοινωνική είναι υπέυθυνη για τη μεταφορά (άρα έχω σχήμα συνεργατικό «Εξόρυξη 1ης ύλης-Μεταφορά-Χρήση(αγροτ τομέας ή Βιομηχανικά-επισκευαστικά»
Για τις μορφές εφαρμογής σύμφωνα με το Γιάννη «…Στους μικρομεσαίους επαγγελματίες: συγκρότηση συνεταιρισμών προμήθειας, κοινοπραξιών διάθεσης και ανάπτυξη δικτύων προώθησης…»
ΕΡΩΤΗΣΗΓιάννη, αν κατάλαβα καλά αυτό θα είναι ίσως η συμπληρωματική λύση, βοηθητικά στη θέσπιση 24ώρου (άρα και η λύση πρόσληψης περισσότερων εργαζομένων χωρίς το άγχος λχ ενός μαγαζάτορα καταστήματος υποδημάτων που σήμερα θα διερωτούνταν «πού θα βρω να πληρώνω αντί για 2 4 εργαζόμενους». ;;; Το ρωτάω για να κάνω και διασύνδεση με το ερώτημα του Γ. Κυριακάκη στην αντίστοιχη παρέμβαση
Και δεν θα μπορούσε να παραληφθεί ο Εγκέφαλος του κοινωνικού εγχειρήματος : H Eναλλακτική Τράπεζα.Επ αυτής θα θελα να άνω μια ερώτηση :
EΡΩΤΗΣΗ
Ποιοι μπορεί να είναι οι τροφοδότες-αιμοδότες της Εναλλακτικής Τράπεζας, ώστε να υπάρχει πραγματικά κοινωνική κατεύθυνση και όχι να μπουν μεγαλο-επιχειρήσεις για να εξυπηρετήσουν δικούς τους σκοπούς, αλλιώνοντας έτσι το ζητούμενο αποτέλεσμα, αλλά επίσης και για να αποφευχθεί το φαινόμενο εξάρτησης-επετείας από τον κρατικό κορβανά από την εκάστοτε κυβέρνηση, με όλες τις συνέπειες πελατειακών σχέσεων που θα μπορούσαν να δημιουργηθούν ;
H πρόταση η Εναλλακτική Τράπεζα να είναι ενταγμένη στον Κοινωνικό Τομέα της Οικονομίας, άρα να λειτουργεί με τις αρχές του, δεν επιτρέπει στην ΓΣ των μετόχων της πλειοψηφία με βάση τις μετοχές αλλά πλειοψηφία με βάση τον αριθμό των μετόχων. Μια Εναλλακτική Τράπεζα (όπως πχ η Ethica Bank στην Ιταλία ή η GreenBank στην Σουηδία) μπορεί να λειτουργεί σαν γενικού σκοπού Τράπεζα (όπως η πρώτη στο παράδειγμα) ή σαν πιο στοχευμένη, πχ στην χρηματοδότηση δράσεων μόνο για την προστασία του περιβάλλοντος, όπως η δεύτερη στο παράδειγμα. Και οι δυο, αντλούν χρήματα από 3 πηγές: από τους μετόχους, κυρίως από τους καταθέτες και από την διατραπεζική αγορά (σε πολύ λιγότερο βαθμό απ’ ότι οι συνηθισμένες εμπορικές Τράπεζες). Ο καταθέτης μιας εναλλακτικής Τράπεζας όμως, δηλώνει που θέλει η Τράπεζα να επενδύσει τα χρήματά του και αυτό είναι για την Τράπεζα αναγκαστικό. Έτσι, μέσα σε μια Κοινωνική Οικονομία, οι συνεταιρισμένοι αγρότες ενός αμεσοδιαχειριζόμενου αγροτικού συνεταιρισμού καταθέτουν στην Εναλλακτική Τράπεζα χρήματα επιλέγοντας αυτά να επενδυθούν πχ σε ένα εγκειοβελτιωτικό έργο ή για την δημιουργία συνεταιρισμών καταναλωτών ή όπου αλλού επιλέξουν. Το ίδιο και οι κάτοικοι ενός δήμου που πχ καταθέτουν για την ανάπτυξη πχ ενός περιβαλοντολογικού πάρκου στη πόλη τους. Με λίγα λόγια, δημιουργούνται συνθήκες αυτοδιαχείρισης ΚΑΙ του μηχανισμού κυκλοφορίας του χρήματος.
Για την προηγούμενη ερώτηση, αν ο Κοινωνικός Τομέας της Οικονομίας είναι ο φυσικός μοχλός για την καθιέρωση πχ του 24ωρου, η απάντηση είναι ναι, και ο Κυριακάκης έχει εν μέρει δίκαιο με την παρέμβασή του στο post στο δίπλα θέμα. Όμως εδώ υπάρχει ένα θέμα. Το 24ωρο είναι γενικότερο θέμα που αφορά όλη την οικονομία, και σε όλη μπορεί να εφαρμοστεί, ρυθμίζεται νομοθετικά και θα επιβληθεί μόνο αν γίνει κάποτε υπόθεση ενός διεκδικητικού συνδικαλιστικού κινήματος. Έτσι, σαν θέμα, έχει την αυτονομία του μιας και η διαμόρφωση συμμαχιών για την διεκδίκηση «24ωρου» λειτουργεί και στο πολιτικό επίπεδο πολύ δυναμικά (δες την ανάλυση του άρθρου).
Για το ερώτημα για την ανάγκη των «Συμβούλων» και των «Ειδικών» σε σχέση με την υποστήριξη των οργανώσεων του κοινωνικού τομέα της κοινωνίας, η παρατήρησή σου είναι σωστή. Έρχεται όμως και εμπειρία ανάλογων προσπαθειών κυρίως στο εξωτερικό. Η οργάνωση του κοινωνικού τομέα της οικονομίας δεν αντέχει ερασιτεχνισμούς (ιδιαίτερα στον σχεδιασμό και την προετοιμασία μιας επένδυσης) όπως δεν αντέχει και την εξάρτησή του μόνο από «ειδικούς» (ιδιαίτερα στην φάση παραγωγής). Την λύση μπορούν να δώσουν δικτυωμένοι ειδικοί σε οργανώσεις συμβούλων που και αυτές θα ανήκουν στον κοινωνικό τομέα της οικονομίας, άρα η κουλτούρα τους ως προς αυτό που αναλαμβάνουν να υποστηρίξουν θα είναι συμβατή. Η τοποθέτηση στο κείμενο έχει να κάνει περισσότερο με την ανάγκη άμεσης οργάνωσης του κοινωνικού τομέα, όταν δεν υπάρχουν ακόμα αυτοί οι απαραίτητοι αυτοδιοικούμενοι και με την κατάλληλη κουλτούρα συνεταιρισμοί Συμβούλων του κοινωνικού τομέα της οικονομίας. (Το γνωστό πρόβλημα με το αυγό και την κόττα…)
Για τα υπόλοιπα ερωτήματα, περιμένω την εξέλιξη της συζήτησης και επιφυλάσομαι (μιας και δεν τα ξέρω όλα) :-) .
[…] προσωπικα, θεωρω τον κοινωνικο τομεα της οικονομιας (δικτυωση, αλληλεγγυη, κ προωθηση του) την πιο πειστικη απαντηση στο ερωτημα “ποιο ειναι το επομενο βημα?” (https://dosepasa.wordpress.com/2009/08/18/%ce%ba%cf%81%ce%ac%cf%84%ce%bf%cf%82-%ce%b9%ce%b5%cf%81%ce%…) […]
ΕΠΙΦΥΛΑΞΕΙΣ …
Οι επιφυλάξεις μου αναφέρονται στον απόλυτο τρόπο που προβάλλεται το «νέο μοντέλο» και οι ιδεολογικές προεκτάσεις που διαφαίνονται. Επιγραμματικά:
1. Από μόνη της η «Κοινωνική Οικονομία», ο «τρίτος τομέας» κλπ, από μόνες τους δεν είναι καθόλου «αντισυστημικές», εκτός και αν με τη λέξη «σύστημα» δεν αναφερόμαστε στον καπιταλισμό. Ως ένα βαθμό συνδέονται με παλινδρόμηση σε παρωχημένες ουτοπίες για «ανεξάρτητους παραγωγούς» που δήθεν θα απονέκρωναν το κράτος και το καπιταλισμό. Εκτός των άλλων, στο όνομα τους (ΤΟΥ ΤΡΙΤΟΥ ΤΟΜΕΑ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ), υλοποιούνται βασικές ευρωπαϊκές πολιτικές, με αρκετή χρηματοδότηση για συνέδρια, κοινοτικές πρωτοβουλίες κλπ. Εμπεριέχονται σε «πονηρές» ιδεολογικές επεξεργασίες τύπου «κοινοτισμού» του Ρίφκιν και των σχεδίων του «Τρίτου Δρόμου» αλλά Σρέντερ και Μπλέρ, για να μην προβοκάρω με αντίστοιχες προτάσεις του Γιωργάκη…και του Κοτζιά.
2. Το ότι ορισμένα σχέδια που επιχείρησαν να υλοποιηθούν στην Ελλάδα και υποτίθεται ότι υλοποιούνται σήμερα (με χρηματοδότηση κυρίως από την Equal), ουσιαστικά απέτυχαν, όπως και ότι αρκετοί συνεταιρισμοί (που αυτοαναγορεύονται ή όχι, ως «τρίτος τομέας») φυτοζωούν ας μας προβληματίσει. Επίσης ας σταματήσουν οι «εύκολες λύσεις» – «καραμέλες» που έφτασαν να προτείνουν σε κάθε χωριό ένα συνεταιρισμό για γλυκά και κουλουράκια, για τις γυναίκες του χωριού, όπως πρίν από μια εικοσαετία ένα «συνεταιρισμό υφαντριών», «τοπικών προϊόντων».
3. Στο βαθμό που η «κοινωνική οικονομία» συνδέεται με την ικανοποίηση «βασικών» αναγκών, πρέπει να προσεχθεί ότι ο κίνδυνος εμπορευματοποίησης αγαθών που δεν (πρέπει) να είναι εμπορεύματα. Για παράδειγμα «η βοήθεια στο σπίτι», στο πλαίσιο της «κοινωνικής οικονομίας» αντιμετωπίζει τους χρήστες ως «πελάτες». Σε λίγο κάποιος θα προτείνει και «συναιτεριστικό» νοσοκομείο και σχολείο. Τουλάχιστον ας μην λέει ότι η πρόταση του είναι «αντισυστημική»….
4. Περισσότερο θεωρητικά ερωτήματα: α) Η έμφαση στην αξία χρήσης ακυρώνει την έννοια του εμπορεύματος; β) Το «σύστημα» είναι ο καπιταλισμός, ή κάθε σύστημα; γ) ο «άλλος κόσμος» που φωνάζουμε ότι είναι εφικτός είναι η επιστροφή στην απλή εμπορευματική παραγωγή, σε συντεχνίες του μεσαίωνα, ή στα «φαλανιστήρια» με «σύγχρονο» πρόσωπο;
Τα παραπάνω δεν σημαίνουν ότι απορρίπτω την κ.ο. Κάθε άλλο. Μερικές πλευρές της «κοινωνικής» οικονομίας είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσες και μπορούν να αποτελέσουν όχι μόνο (πολιτικούς) προγραμματικούς στόχους αλλά και άμεσες πρακτικές, με οικονομικές, πολιτικές και ιδεολογικές συνέπειες. Το κύριο ζήτημα δεν είναι κάποιοι «σοφοί» να καταστρώνουν σχέδια για άλλους, αλλά οι ίδιοι οι άνθρωποι, οι πραγματικοί άντρες και γυναίκες να υλοποιούν εναλλακτικά σχέδια σήμερα, αμφισβητώντας στην πράξη την εκμετάλλευση, διεκδικώντας και παραδειγματίζοντας. Αυτό μου φαίνεται ότι μπορεί να γίνει όχι με μεγαλόστομες εξαγγελίες, αλλά αναδεικνύοντας παραδείγματα που ήδη υπάρχουν και που – γιατί όχι – συνδέονται με παραδόσεις στον αγροτικό και αστεακό χώρο.
Φυσικά ούτε εγώ δεν τα ξέρω όλα και για να είμαι ειλικρινής δεν είμαι σίγουρος ούτε για τις «επιφυλλάξεις» μου…
Σταύρο Κ.,
η κατ’ εξοχήν λανθασμένη εφαρμογή του κοινωνικού τομέα της οικονομίας στην Ελλάδα είναι οι αγροτικοί συνεταιρισμοί. Δεν ισχυρίζομαι ότι η ίδρυσή επιχειρήσεων του κοινωνικού τομέα της οικονομίας και μόνο είναι αναγκαία και ικανή συνθήκη για να δημιουργηθεί ένας ακόμη πόλος της οικονομίας, αυτός που δεν έχει σαν σκοπό το κέρδος αλλά την ικανοποίηση κοινωνικών αναγκών μέσω αυτο-διοικούμενων αμεσοδημοκρατικά οριζόντια δικτυωμένων επιχειρήσεων. Προαπαιτείται αλλαγή στην κουλτούρα και των συνεταιρισμένων. Και αυτό είναι το δύσκολο.
Τα προγράμματα Equal κλπ που πρόταξαν την ίδρυση τέτοιων οργανώσεων ποτέ δεν σχεδιάστηκαν με τρόπο που να οδηγούν και στην αλλαγή της κουλτούρας όσων συμμετείχαν και κυρίως αναλώθηκαν με την απορρόφηση επιδοτήσεων.
Η βοήθεια στο σπίτι από την άλλη και απ’ ότι ξέρω δεν είχε χαρακτήρα οργάνωσης της κοινωνικής οικονομίας. Η υλοποίηση ανατέθηκε σε κατικο-διάιτες δημοτικές επιχειρήσεις. Έτσι παρά τον έντονα κοινωνικό προσανατολισμό τους λόγω της προσφοράς κοινωνικών υπηρεσιών, το εγχείρημα δεν πέτυχε λόγω της φύσης της οργάνωσής του.
Νομίζω στο άρθρο αναλύονται περισσότερο και άλλες δυσκολίες που έχει το εγχείρημα.
.
Κατά τα άλλα, σύστημα δεν είναι μόνο ο καπιταλισμός. Και το αντι-συστημικό όνομα αυτού του blog αναλύεται και σε άλλα άρθρα εκτενέστερα (δες και παλιότερες αναρτήσεις στο Αρχείο της Πάσας)
Ο άλλος κόσμος διαισθάνομαι ότι είναι εφικτός, χωρίς να αναγκάζει τις κοινωνίες να επιστρέψουν σε παλιότερες συνταγές, όπως πχ αυτές που ανέφερες. Κατά την άποψή μου αυτό όμως προϋποθέτει τομές και στον τρόπο που οργανώνουν οι συλλογικότητες την δράση τους αξιοποιώντας και τα «εργαλεία» του κοινωνικού τομέα της οικονομίας αλλά και την αναβαθμιση της σχέσης της Αριστεράς με τα κινήματα και τους στόχους τους. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότο ο κοινωνικός τομέας της οικονομίας πχ στην Ιταλία, αναπτύχθηκε σε περιοχές και εποχές με ισχυρή αριστερά. Σήμερα σε ορισμένες από αυτές τις περιοχές έχει φτάσει να συμμετέχει ο αντίστοιχος κοινωνικός τομέας της οικονομίας στο 20% του παραγόμενου τοπικά ΑΕΠ, χωρίς να έχει αλλοιώσει τα 4 βασικά χαρακτηριστικά του όπως αναλύονται στο άρθρο.
Αλλά όπως λες και εσύ, απαιτείται ψάξιμο αλλά και αξιοποίηση θετικών κα αρνητικών εμπειριών για τον προσδιορισμό της σχέσης των άμεσων πρακτικών εφαρμογών, με οικονομικές, πολιτικές και ιδεολογικές συνέπειες. Περιμένω την συνέχεια της συζήτησης για να τοποθετηθώ και στα άλλα ζητήματα που έφερε η πολύ καλή σου παρέμβαση.
[…] πολύ ενδιαφέρον κείμενο από την ΠΑΣΑ για μία οικονομία περισσότερο προσανατολισμένη στον […]
Επιτέλους!
Μήπως αυτή η θεματολογία είναι το κύριο νόημα της συνεισφοράς της κάθε είδους αριστεράς σήμερα;
Μήπως αυτός είναι ο τρόπος και η επίλυση της ενότητας των συμπληρωματικών διαφορετικών εκφράσεων της αριστεράς;
Αν ρωτήσετε πάντως την κοινωνία, νομίζω πως θα συμφωνήσει 90%
Θερμή παράκληση μην αφήσετε αυτό το θέμα να σκιάζεται από την αναπαραγωγή άσκοπων «αντ-αγωνιστικών!» και ανεπίλυτων επί του παρόντος διαφωνιών.
Μην αφήσετε το θέμα που μπορεί να αποδείξει σήμερα, ποιος είναι αριστερός
και ποιος απλώς λέει πως είναι αριστερός.
Μην αφήσετε αυτό το θέμα στη θεωρητική προσέγγιση, και να το οδηγήσουμε όλοι μαζί στην ΠΡΑΞΗ
Λέει ο Σταύρος: «Το κύριο ζήτημα δεν είναι κάποιοι «σοφοί» να καταστρώνουν σχέδια για άλλους, αλλά οι ίδιοι οι άνθρωποι, οι πραγματικοί άντρες και γυναίκες να υλοποιούν εναλλακτικά σχέδια σήμερα, αμφισβητώντας στην πράξη την εκμετάλλευση, διεκδικώντας και παραδειγματίζοντας. Αυτό μου φαίνεται ότι μπορεί να γίνει όχι με μεγαλόστομες εξαγγελίες, αλλά αναδεικνύοντας παραδείγματα που ήδη υπάρχουν και που – γιατί όχι – συνδέονται με παραδόσεις στον αγροτικό και αστικό χώρο.»
Πιστεύω ότι αυτή είναι η πιο καίρια παρατήρηση σε σχέση με το αντικείμενο για το οποίο γίνεται συζήτηση (που έστω καταχριστικά ας το ονομάσουμε «κοινωνική οικονομία» ή «εναλλακτική οικονομία» ή «άλλη οικονομία» κλπ…
Η, όποια, διαδικασία συζήτησης και ανάπτυξης παραδειγμάτων, θα πρέπει να ξεκινήσει «από τα κάτω» δηλαδή από τις «τοπικές κοινωνίες» και τις γειτονίες.
Εδώ θα είχε ένα ενδιαφέρον να δούμε τα παραδείγματα που ήδη υπάρχουν (έχω υπόψη μου κάποια -τουλάχιστον ενδιαφέροντα – από τους γυναικείους συνεταιρισμούς στη Λέσβο.)
Μπορούμε και πρέπει να δούμε και μια σειρά άλλα (τόσο από την Ευρώπη, όσο και κυρίως, από την Λατινική Αμερική (για παράδειγμα στην τελευταία θα έχει ένα ενδιαφέρον να δει κάποιος όχι μόνο το παράδειγμα της Αργεντινής, αλλά και «τις οικονομίες της γειτονιάς» που αναπτύσσονται στα πλαίσια μερικών μεγαλουπόλεων)
Προφανώς ο ρόλος της Αριστεράς σε αυτή την περίπτωση δεν μπορεί να είναι άλλος, παρά αυτός που θα φέρει στις τοπικές κοινωνίες την πληροφορία, την γνώση και γιατί όχι και την τεχνογνωσία για την υλοποίηση τέτοιων παραδειγμάτων
Και έχω την αίσθηση ότι κοινή συνισταμένη όλων των παραδειγμάτων που έχουμε είναι:
1ον. Η κατανόηση των πόρων (οποιοσδήποτε μορφής) που έχουν στην διάθεση τους οι άνθρωποι σε αυτό που ονομάζουμε «τοπικές κοινωνίες»
2ον. Μια διαδικασία συλλογικής απόφασης αξιοποίησης τους,
3ον. Ίνας τέτοιος τρόπος αξιοποίησης, που να μπορεί να συμμετέχει σε αυτόν και το «τελευταίο» μέλος της κοινότητας
Προφανώς υπάρχει το θέμα της διάθεσης της όποιας παραγωγής. Εδω αξίζει να δει κάποιος τις εμπειρίες από το «δίκαιο εμπόριο» τα «δίκτυα παραγωγών και καταναλωτών» κλπ
Το «κουμπί» κατά την γνώμη μου της όλης ιστορίας, είναι το πώς θα εξασφαλίζεται συνεχώς η ενεργητική συμμετοχή όλων (ας τους ονομάσω παραγωγούς) στα παραπάνω.
Επίσης Σταύρο λες:»…ο «άλλος κόσμος» που φωνάζουμε ότι είναι εφικτός είναι η επιστροφή στην απλή εμπορευματική παραγωγή, σε συντεχνίες του μεσαίωνα, ή στα «φαλανιστήρια» με «σύγχρονο» πρόσωπο;»
Εχω την αίσθηση ότι, σε ότι αφορά την οργάνωση της παραγωγής στις σύγχρονες συνθήκες, με την τεράστια ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων που στηρίζονται κυρίως στις ΤΠΕ, το να μιλάμε για ένα μοντέλο παραγωγής μικρό (το οποίο όμως ενσωματώνει στις διαδικασίες του τεράστιες ποσότητες «νεκρής εργασίας»), που δίνει έμφαση στις άμεσες σχέσεις παραγωγών – καταναλωτών (άρα ουσιαστικά αναδιαρθρώνει την διαδικασία ανταλλαγής και κάνει το «σύστημα» να είναι πιο κοντά στις «ανάγκες») δεν θα έπρεπε να το δούμε σαν «επιστροφή στην απλή εμπορευματική παραγωγή»
Ας το αφήσουμε -τουλάχιστον θεωρητικά – ανοιχτό…
συμφωνώ με τον Παναγιώτη, αλλά και οι παρατηρήσεις του Σταύρου είναι εύλογες. Όμως ο Πανταζής το θέτει πιο σωστά: αυτές είναι ιδέες που δεν μπορούν να τεθούν και να επιλυθούν θεωρητικά! Χρειάζεται να δοκιμάζονται στην πράξη. Στην ουσία δεν μιλάμε για χρηματοδοτούμενα προγράμματα και κεντρικά σχεδιασμένα ψευτο-κοινωνικά εγχειρήματα. Μιλάμε για πρωτοβουλίες απο τα κάτω με συνεργατική δομή. Και δεν παίζει κανένα ρόλο αν έχουν υπάρξει στον μεσαίωνα σε κολεκτίβες ή στις αρχαϊκές κοινωνίες αντίστοιχα εγχειρήματα. Ο κομμουνισμός δεν είναι άλλωστε εφεύρεση του Μαρξ, αλλά υπαρκτή ιστορική εμπειρία για αιώνες σε απλές κοινωνίες. Χωρίς ίσως να το ξέρουμε μπορεί και να μιλάμε για νησίδες κομμουνισμού εντός του καπιταλισμού, κάτι βέβαια απολύτως αδύνατο ή ρεφορμιστικό σύμφωνα με την παλιά σκέψη…όμως ας μην ξεχνάμε οτι η παλιά σκέψη ηττήθηκε το 89, μαζί με όλα τα ρεύματα που την υποστήριξαν ή και στάθηκαν απέναντι, ή εναλλακτικά σε αυτήν (ευρωκομμουνισμός, τρίτος δρόμος κλπ.)…
Αισθάνομαι πως η συζήτηση περί κοινωνικής οικονομίας ξεκινάει και καταλήγει με την δημιουργία μιας Εναλλακτικής Τράπεζας, όχι αυτή του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου φυσικά.
Νομίζω πως πέρα από την αξία του προβληματισμού και της συζήτησης, καλό θα ήταν να εμβαθύνει κανείς σε ποιό στάδιο βρίσκεται σήμερα το κίνημα, για να μη θέσω και το ερώτημα του ποιά είναι σήμερα η κοινωνία σε επίπεδο κουλτούρας, ενδιαφερόντων, προταγμάτων που έχει. Εδώ συμφωνώ με τον Γιάννη Χ. για τα προαπαιτούμενα που θίγει. Ποιά είναι σήμερα στην Ελλάδα η μικρομεσαία τάξη; Μήπως μια ιδέα μας δίνουν τα Μικροαστικά των Νεγρεπόντη-Κηλαηδόνη; Δεν νομίζετε πως πρώτα θα έπρεπε να ανδρωθούν κάποια άλλα στοιχεία της κοινωνικής οικονομίας (μη λανθασμένοι αγροτικοί κλπ. συνεταιρισμοί) ώστε να μπορεί να μπει σε συζήτηση και το ζήτημα δημιουργίας τραπεζών;
Για το ιταλικό πείραμα που αριστεροί δήμοι, αλλά όχι μόνο, υπήρξαν αιμοδότες της Banca Etica, καλύτερα να μην το πολυφέρνει κανείς σαν παράδειγμα προς μίμηση. Ας δει καλύτερα την κατάντια της ιταλικής αριστεράς γενικά. Αυτοί οι Δήμοι δεν είχαν σε τίποτα να ζηλέψουν από τους υπόλοιπους μη αριστερούς Δήμους. Ίσως κάποιες καθολικές οργανώσεις που συμμετέχουν στην τράπεζα αυτή να είναι καλύτερες από τους αριστερούς Δήμους.
Καταλήγοντας θεωρώ πως μια τέτοια συζήτηση με όσα ερωτηματικά και επιφυλάξεις γεννιούνται σήμερα, θα μπορούσε να γίνει με καλύτερους όρους πραγματικής ζωής ώστε να μπορούν να απαντηθούν σε μια πορεία από αυτήν και όχι από ένα βολονταρισμό που κατά τη γνώμη μου δείχνει μια διάθεση υπέρβασης των πραγμάτων στον χρηματοπιστωτικό τομέα, αλλά που δεν μπορεί να είναι κατά τη γνώμη μου το πρώτο μέλημα της σημερινής αντισυστημικής αριστεράς.
Ας μη ξεκινήσουμε το ταξίδι από την προσπάθεια να γίνουμε Ηθικοί Τραπεζίτες. Υπάρχουν μια σειρά άλλοι τομείς που μπορεί να πειραματιστεί κανείς. Η Υγεία, η Παιδεία με την παραπαιδεία της, η Δικαιοσύνη κλπ.
συμφωνώ με τον Διονύση, αλλά το ένα δεν αναιρεί το άλλο…πάντως έχει δίκιο για την τράπεζα-μοχλό.
Το θέμα πρώτα εναλλακτική Τράπεζα ή πρώτα ανάπτυξη οργανώσεων του Κοινωνικού Τομέα της Οικονομίας δεν θεωρώ ότι έχει νόημα αυτή τη στιγμή όταν δεν υπάρχει τίποτα (ή σχεδόν τίποτα για να είμαι ακριβής). Αυτά τα ερωτήματα πρέπει και οφείλουν να απαντηθούν με όρους κινήματος, δηλαδή από αυτούς που θα πάρουν στα χέρια τους την υπόθεση ανάπτυξης των βασικών κυττάρων αυτού του τομέα της οικονομίας και από την δικτύωσή τους.
Την εναλλακτική Τράπεζα, προς το παρόν, προσωπικά την θεωρώ ικανή αλλά όχι αναγκαία συνθήκη για να ξεκινήσει σοβαρά κάτι.
Προτείνω να ανοίξει στο παρόν site θεματική περιοχή με τον τίτλο
«κοινωνική οικονομία», ή «εναλλακτικά κοινωνικά παραδείγματα» ή οτιδήποτε σχετικό
Εκεί θα μπορούν να παρουσιαστούν και να διασυνδεθούν και να ανταλλάξουν τεχνογνωσία
και αλληλεγγύη και πολιτική στήριξη τα κάθε είδους σχετικά εγχειρήματα
είτε πρόκειται για παλιές φθαρμένες απόπειρες είτε για νέες
Παράλληλα, προκαταβολικά προτείνω, όταν με το καλό ζωντανέψει το site του ΣΥΡΙΖΑ
αυτό το θέμα να μεταφέρεται και εκεί.
Δίνοντας ένα κατ αρχή στίγμα το οποίο θα επιχειρήσω αργότερα να περιγράψω,
ένας βασικός και προνομιακός χώρος παραδειγμάτων είναι εξ ορισμού
ο χώρος της γειτονιάς του δημοτικού σχολείου και ο σύλλογος γονέων
Η παρούσα κατάσταση είναι σε σχεδόν μηδενικό σημείο
και εκτός οπτικής της αριστεράς,
ενώ εκεί συναντώνται εκ του φυσικού όλες οι αναγκαίες προϋποθέσεις για την ανάπτυξη επιτυχημένων πειραματισμών και αυτοματισμών
κοινωνικής οικονομίας και αλληλεγγύης.
Η δε ιδιότητα του αριστερού μέλους, ίσως θα πρέπει να μην αφορά την συνδρομή, αλλά τη συνεισφορά με χρόνο εργασίας στα εναλλακτικά παραδείγματα.
Αναμένω ελπίζοντας για κάτι πιο συγκεκριμένο και με πιθανότητες ορατών αποτελεσμάτων
pantazis,
το «αίτημά» σου ικανοποιήθηκε! Η νέα Πρωτοβουλία ΠΡΩΤΟ ΣΤΕΚΙ, που κυοφορείται μήνες τώρα, ανακοινώθηκε ήδη με ανάρτηση σε αυτό το blog. Σε αναμονή ορατών αποτελεσμάτων πλέον, συμφωνώ :-)
[…] (Αναρτήθηκε στις 14/8/2009 στο blog Δωσε Πασα) […]