Τα κρίσιμα σημεία στα οργανωτικά ζητήματα και τα πολιτικά προαπαιτούμενα της ηγετικής ομάδας του ΣΥΝ. Και το φάντασμα του «ευρωκομουνισμού»; (του Κώστα Παπουλή-Γέρου)

Τα οργανωτικά ζητήματα

Ας ξεκινήσουμε με μια σημαντική διαπίστωση : Από τα κείμενα που κυκλοφορούν και ορισμένα ζητούν υπογραφές, μόνο 2 δεν συμφωνήθηκαν σ’ επίπεδο κορυφής : Το wiki στην ιστοσελίδα της ΠΑΣΑς και το κείμενο ανοικτής συνέλευσης του Γκίνη. Δικαιούμαστε λοιπόν να πούμε : Γιατί να συνταχθούμε με κείμενα που ποτέ δεν τέθηκαν σε δημόσια συζήτηση, ή δεν ζητήσανε τη γνώμη των απλών μελών του ΣΥΡΙΖΑ; Έρχομαι όμως στις ουσιαστικές; διαφορές των κειμένων και κυρίως στα βασικά ζητήματα που τα περισσότερα αναδεικνύονται και στο κείμενο της Γ.Σ. του Γκίνη.

 

1) Η όσμωση και ο ενιαίος φορέας

Για να υπάρξει όσμωση κι ενιαίος φορέας πρέπει να συγκροτηθούν οργανώσεις ΣΥΡΙΖΑ, που αυτές θα εκλέξουν εκπροσώπους τους στα κεντρικά όργανα. Όλοι δηλαδή είναι μέλη ΣΥΡΙΖΑ κι από εκεί πέρα συγκροτούνται συνιστώσες ή τάσεις. Συνεπώς δεν υπάρχουν ανένταχτοι στο ΣΥΡΙΖΑ. Οι ποσοστώσεις με το 1/3, 1/3,1/3 και οι αποφάσεις με πλειοψηφία 2/3 , πέρα από το ότι δημιουργούν δικαίωμα βέτο στο ΣΥΝ, θεωρούν τους «ανένταχτους» συνιστώσα. Με αυτόν τον τρόπο δεν δημιουργούνται κοινά σώματα και οργανώσεις, αλλά ο ΣΥΡΙΖΑ των συνιστωσών και όχι των μελών. Άρα οποιαδήποτε πρόταση για τον ΣΥΡΙΖΑ των μελών και όχι των συνιστωσών δεν μπορεί να έχει τα μέσα του το 1/3,1/3,1/3 αλλά να διαμορφώνει κοινά σώματα και οργανώσεις.

Θα έπρεπε ίσως να προτείνουμε για να ξεκαθαρίσουμε την κατάσταση στην Γ.Σ. του Γκίνη το 50%-50%, ή ένα άλλο εναλλακτικό ποσοστό π.χ. 40% – 60%, όπου το 50% θα ορίζεται από τις συνιστώσες και το 50% θα εκλέγεται από τις οργανώσεις του ΣΥΡΙΖΑ χωρίς ποσοστώσεις. Έτσι οι «ανένταχτο/ιες», μπορούν να εκλεγούν ως μέλη του ΣΥΡΙΖΑ από τις τοπικές τους οργανώσεις ή να εκλέξουν άλλους από τις συνιστώσες. Αυτό ουσιαστικά αφήνεται ελεύθερο στην 6^η θέση που αναφερόμαστε σε ρυθμίσεις που θα έχουν μεταβατικό χρονικό ορίζοντα έως 2 έτη.

Τότε, μετά από 2 χρόνια πάμε σε 100% ΣΥΡΙΖΑ μόνο των μελών ή αν τεθεί στο νέο σώμα μια άλλη πρόταση 25% συνιστώσες και τάσεις και 75% ΣΥΡΙΖΑ . Η πρόταση λοιπόν της Γ.Σ. του Γκίνη ξεκαθαρίζει το ζήτημα με το πώς ο ΣΥΡΙΖΑ θα συγκροτηθεί στα χέρια των μελών του.

 

2) Η προσωπική   εγγραφή στις οργανώσεις και η οικονομική αυτοτέλεια

Εφόσον ο ΣΥΡΙΖΑ γίνεται ενιαίος πολιτικός φορέας είναι τουλάχιστον ισότιμος των συνιστωσών του, τότε και τυπικά και ουσιαστικά τα μέλη του πρέπει να ζητήσουν την εγγραφή τους σ’ αυτόν. Το ότι κάποιος γράφεται στην ΚΟΕ ή στο ΣΥΝ και αυτόματα στο ΣΥΡΙΖΑ σημαίνει ότι ο 2^ος δεν είναι στην προτεραιότητά του, αλλά μια δεύτερη επιλογή, μια απλή συμμαχία των συνιστωσών του. Η ελάχιστη συμμετοχή των ενεργών μελών μπορεί να καθοριστεί  από το καταστατικό του ΣΥΡΙΖΑ π.χ. κάποιος που δεν συμμετέχει ποτέ στις Γ.Σ. για χρονικό διάστημα 2 ετών, δεν θεωρείται μέλος του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά φίλος με δικαίωμα λόγου κλπ 

Αλλά ακόμη και το παραπάνω να μην καθοριστεί, η κάρτα μέλους και η οικονομική συνδρομή που θα πρέπει να είναι μεγαλύτερη ή ισότιμη μ’ αυτήν των συνιστωσών, είναι απαραίτητες προϋποθέσεις για έναν αυτοτελή πολιτικό σχηματισμό.

3) Η οικονομική διαφάνεια

Ο νέος φορέας δημοσιεύει τα οικονομικά του στοιχεία, δηλαδή το ταμείο του. Όποιος δεν δημοσιεύει το «ταμείο» του σημαίνει ότι «φοβάται», ότι κάτι έχει να κρύψει. Ίσως όχι όπως το σκοτεινό ΚΚΕ (επιχειρήσεις, επιχειρηματικές και πολιτικές  επιδοτήσεις κλπ) αλλά εφόσον δεν δημοσιοποιεί τα οικονομικά του, τα επαγγελματικά του στελέχη με τους μισθούς του, τους αποσπασμένους του, πόσα χρόνια επαγγελματικά στελέχη και αποσπασμένοι βρίσκονται σε αυτή τη θέση, τότε «ντρέπεται» τουλάχιστον για τον μηχανισμό του.  

Πέρασε πολύς καιρός από τότε που η ΠΑΣΑ έθεσε ζήτημα με τα οικονομικά του ΣΥΡΙΖΑ. Καμιά συνιστώσα μέχρι στιγμής δεν έχει δώσει λογαριασμό, όχι για το σύνολο του ταμείου τους όπως θα έπρεπε, αλλά έστω για το πώς ξόδεψαν την κρατική επιχορήγηση. Αυτή η παρατεταμένη σιωπή δεν είναι προς τιμήν τους.

4) Η δημοκρατική λειτουργία

Η Δημοκρατία δεν είναι πυροτέχνημα που περιέργως ξαφνικά θυμήθηκαν – κάτω από την πίεση της βάσης – ο Τσίπρας και ο Βίτσας, αλλά μια ολόκληρη λειτουργία. Κατ΄ αρχάς προϋποθέτει την συλλογική εκπροσώπηση και όχι ότι ο επικεφαλής της μεγαλύτερης συνιστώσας τίθεται επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ.  Ακόμη κι ο «Βοναπάρτης» (όπως κατηγόρησαν τον Αλέκο Αλαβάνο) ζήτησε στην συνδιάσκεψη του ΣΥΡΙΖΑ εκλογής συλλογικής ηγεσίας. Άρα λοιπόν συλλογική εκπροσώπηση και όχι έναν αρχηγό, όπως επιθυμεί η ηγετική ομάδα του ΣΥΝ.

Εκπροσώπηση ανακλητή που θα λογοδοτεί και με περιορισμένες θητείες σε όλα τα όργανα, σε όλες τις θέσεις, ακόμα και στη βουλή. Αν κάποιος θεωρείται χαρισματικός και απαραίτητος, ας παίρνει έγκριση του ανάλογου σώματος. Όχι όμως στην κοινοβουλευτικού τύπου πολιτική εκπροσώπηση, μέσω ενός σώματος – συνεδρίου που ελέγχεται διαρκώς από τον μηχανισμό, που καταλήγει σε μια Κ.Π.Ε. και τέλος σε μια Γραμματεία που εξουσιοδοτείται επ’ αόριστον να παίρνει τις αποφάσεις. Μαθαίνουμε έτσι την πολιτική γραμμή από τα προεκλογικά μπαλκόνια. Αλλά δημοκρατία με καθολικές ψηφοφορίες, όλων των οργανώσεων στα κρίσιμα πολιτικά ζητήματα. Κάθε σημαντική πολιτική απόφαση που παίρνεται – λόγω αδυναμίας χρόνου – από κάποιο κεντρικό όργανο, πρέπει να εγκρίνεται σε εύλογο χρονικό διάστημα από όλες τις οργανώσεις.

 

Τα πολιτικά προαπαιτούμενα της ηγετική ομάδας του ΣΥΝ και το φάντασμα του ευρωκομουνισμού(;)

 Θα μπορούσε να επεκταθεί κανείς στα ζητήματα της δημοκρατίας, όπως στην απλή αρχή της πλειοψηφίας, το δικαίωμα της διαφωνίας και πώς η μειοψηφία να δημοσιοποιεί τις απόψεις της και να λειτουργεί ελεύθερα, αλλά να μην εμφανίζεται μέσω των ΜΜΕ ως πλειοψηφία κλπ.

Έχει σημασία όμως να δούμε το πολιτικό προαπαιτούμενο για την αόριστη έννοια του ευρωπαϊκού προσανατολισμού (;) και την συμμετοχή στο ΚΕΑ. Είναι σαφές ότι η ηγετική ομάδα του ΣΥΝ έχει διαλέξει να τονίσει τον κομματικό κομφορμισμό, όπως με αριστοτεχνικό τρόπο κατάφερε ο μηχανισμός «ανανεωτών» και «ριζοσπαστών» την προηγούμενη περίοδο. «Εμείς βάζουμε τον κόσμο, αυτοί την ηγεσία» !!! λένε. «Εμείς είμαστε ευρωπαϊστές» !!! (Οι υπόλοιποι τι είναι ; αφρικανιστές – ασιατιστές – φιλοαμερικάνοι ;). Άρα «οι άλλοι είναι ΚΚΕ, καθυστερημένοι αριστεριστές, μαοϊκοί κλπ».

Κατ’ αρχήν η ηγετική ομάδα του ΣΥΝ που άρχισε ν’ αναγνωρίζει (;) το έλλειμμα της δημοκρατίας στο κόμμα της, έπρεπε να γνωρίζει ότι τέτοιες «ιδεολογικές» (;) συμφωνίες δεν παίρνονται εκ των προτέρων, αλλά μπορούν να τεθούν σ’ ένα συνέδριο του νέου φορέα του ΣΥΡΙΖΑ. Αν δεν καταλαβαίνουν το δημοκρατικό προφανές, να μην ξανακάνουν σχόλια ότι είναι εναντίον του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού. Ακόμα κι οι πιο ακραιφνείς οπαδοί του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού, αυτή τη διαδικασία θα πρότειναν.

Στην ουσία αρνούνται τη γενική ιδέα του ΣΥΡΙΖΑ. Γιατί ΣΥΡΙΖΑ  σημαίνει την επιλογή της κοινής κοινωνικής και πολιτικής δράσης (με δημοκρατική κατά την άποψή μας μορφή, δηλαδή με ΣΥΡΙΖΑ στα χέρια των μελών του ) με σκοπό την συγκρότηση μιας μεγάλης, ενωτικής, πολύβουης, πλατιάς και αντισυστημικής αριστεράς. Αντισυστημικής, γιατί η αριστερά δεν υποτάσσεται στο υπάρχον, αλλά στο πρόγραμμά της και στη δράση της, τοποθετεί πάντα την Ιθάκη της (χωρίς να βγαίνει από τους κοινωνικούς αγώνες, αλλά την συνδέει με αυτούς) που δεν είναι άλλη από την πλήρη πολιτική και οικονομική εξίσωση των ανθρώπων.

Έρχονται λοιπόν και ζητούν συγκρότηση του ΣΥΡΙΖΑ, στο στενό και αόριστο ιδεολόγημα του ευρωπαϊκού προσανατολισμού (;) και τη συμμετοχή στο ΚΕΑ. Τι ζητούν ; συγκρότηση μιας πλατιάς και πολύβουης αριστεράς κάτω από το ιδεολογικό πρόσημο κάποιου ιστορικού και αποσυντιθέμενου ρεύματος του «ευρωκομουνισμού»;  Ξεχνούν ότι το ιδεολογικό αυτό ρεύμα αφομοιώθηκε κι εξαφανίστηκε  σε όλη την ήπειρο ; Ξεχνούν ότι το σύνολο των παλιών ιδεολογικών ρευμάτων (τροτσκισμός, μαοϊσμός, αναρχισμός, σταλινισμός, ευρωκομουνισμός κλπ) έχουν κλείσει τον ιστορικό τους κύκλο. Αδυνατούν να καταλάβουν ότι η περιβόητη στοίχιση κάτω από κάποιο παλιό ιστορικό ρεύμα δε σημαίνει τίποτα σχεδόν για τις σύγχρονες πολιτικές επιλογές ; Π.χ. ο ελληνικός «ευρωκομουνισμός» έχει σήμερα κληρονόμους τον Λεωνίδα Κύρκο που είναι ΠΑΣΟΚ, την Ανανεωτική πτέρυγα του ΣΥΝ, μέλη του Αριστερού Ρεύματος, την ΑΚΟΑ που είναι στο ΣΥΡΙΖΑ, την Κομμουνιστική Ανανέωση που μετέχει στην ΑΝΤΑΡΣΥΑ …. Το ίδιο ισχύει και για τους τροτσκιστές, τους μαοϊκούς, τους αναρχικούς κλπ.

Η νέα ριζοσπαστική αριστερά συνεπώς δεν θα κατασκευαστεί σε μια συμφωνία κορυφής, κάτω από κάποιο «ιδεολογικό ρεύμα», αλλά στην πολιτική συμφωνία για ένα φορέα που θα εκφράζει τα κινήματα, που θα είναι δομική αντιπολίτευση και που θ’ αναζητεί το δρόμο προς την Ιθάκη μιας μεγάλης κοινωνικής αλλαγής. Μια ριζοσπαστική Αριστερά, που θα συνθέσει τα παλιά ρεύματα, για να ξαναδημιουργήσει συνθήκες για αυτή τη διαδικασία που οι πολιτικοί μας πρόγονοι χαρακτήριζαν κοινωνική επανάσταση, με σταθερά βήματα, αλλά και με άλματα, με αγώνες και με κατακτήσεις μέσα κι έξω από τους θεσμούς. Το παράδειγμα του κινήματος του άρθρου 16 με την υποδειγματική αντιπολίτευση στους δρόμους και στο κοινοβούλιο και η ανάδειξη της ριζοσπαστικής αριστεράς σε αξιωματική κοινωνική και πολιτική αντιπολίτευση, εκείνη την περίοδο, είναι το πιο σημαντικό υπαρκτό παράδειγμα.

Η κοινωνική γείωση σήμερα, η σύνδεση με τα κινήματα και η δημιουργία ενός μεγάλου ανοικτού και δημοκρατικού χώρου υποδοχής για ανθρώπους που βρίσκονται στην ΑΝΤΑΡΣΥΑ, στο ΠΑΣΟΚ, στους Οικολόγους – Πράσινους, στο ΚΚΕ, είναι το σημερινό στοίχημα του ΣΥΡΙΖΑ. Αυτή η διεύρυνση του ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να γίνει στη βάση του, στα μέλη του, στις οργανώσεις του. Γι αυτό ο «ΣΥΡΙΖΑ-2», που προτείνει η ηγετική ομάδα του ΣΥΝ, δεν σημαίνει τίποτε άλλο από συμφωνίες κορυφής, συγκολλήσεις και ομολογία για την αδυναμία κατανόησης τόσο μιας όσμωσης στο πραγματικό κίνημα, όσο και μιας λειτουργίας χωρίς κομματικές πυραμίδες.

Τέλος, μάλλον είναι σαφές ότι ο θολός ευρωπαϊκός προσανατολισμός (;) σημαίνει και την παραδοχή ότι ακόμα και αν κάνουμε την υπόθεση ότι οι κοινωνικοί και πολιτικοί συσχετισμοί αλλάξουν στην Ελλάδα με ηγεμονία της αριστεράς και στην Ευρώπη παραμείνουν στάσιμοι, δεν θα τεθεί κανένα ζήτημα για τις σχέσεις Ελλάδας – Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εδώ βέβαια δεν ξεχνάμε τις αναφορές του Τσίπρα στο πολιτικό παράδειγμα του Τσάβες και διάφορες άλλες σκέψεις του στη Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ, όταν τα δημοκοπικά ποσοστά και η πραγματική πολιτική επιρροή του ΣΥΡΙΖΑ ήταν άλλη……

Η ιστορία δεν είναι γραμμική και φυσικά οι συσχετισμοί δεν θ’ αλλάξουν στις χώρες της Ε.Ε. στον ίδιο χρόνο και με τον ίδιο τρόπο. Άρα οι μελλοντικές σχέσεις της χώρας με την Ε.Ε. στο πρόγραμμα ενός αριστερού κόμματος δεν μπορεί παρά να είναι ανοικτές και άγραφες σελίδες. Αυτό σημαίνει ακόμη ότι μπορεί να προηγηθούν άλλοι κι εμείς να μην ακολουθήσουμε. Όμως το να τίθεται ως απαραίτητη προϋπόθεση για να γίνουν σημαντικές αλλαγές στη χώρα μας η αλλαγή των ευρωπαϊκών συσχετισμών, σημαίνει πρόγραμμα πολιτικού αναχωρητισμού, ανάλογο με του ΚΚΕ, που σε τελική ανάλυση οδηγεί στο πολιτικό «Άγιο όρος».

Αν αυτά συνδυαστούν με την «προγραμματική» αντιπολίτευση που έχει εξαγγείλει η ηγετική ομάδα του ΣΥΝ και την περίοδο χάριτος που φαίνεται να δίνει στο ΠΑΣΟΚ, το ταπεινό μας συμπέρασμα είναι ότι τους αρκεί μια μικρή αριστερά των 10-15 βουλευτών που εξασφαλίζει και την επιβίωση του επαγγελματικού μηχανισμού.

Η απουσία κάθε πολιτικής στόχευσης μετά το Δεκέμβρη, η ανιστόρητη αντίληψη του μηχανισμού ότι η Αριστερά χάνει σε συνθήκες κρίσης, η πολιτική με γνώμονα τις δημοσκοπήσεις για 11% και 3-4 ευρωβουλευτές τον Ιούνιο, που έγινε 3% και μια ψήφο το Σεπτέμβριο, η αδυναμία να θέσουν ζητήματα: γιατί δεν περπατήσαμε πολιτικά τον Δεκέμβρη – μια εξέγερση ευρωπαϊκής και παγκόσμιας σημασίας – η γιατί η αριστερά έχασε μια πολιτική ευκαιρία ανάλογη με την μεταπολίτευση μέσα σ’ ένα χρόνο, ότι δεν έχουν κατανοήσει ακόμα το πολιτικό έγκλημα του 1989 – το ρήγμα που δημιούργησαν με το ευρύτερο αριστερό ακροατήριο- δείχνει άμυνα απέναντι σε οποιαδήποτε αλλαγή, τρόμο για το βήμα της μεγάλης αριστεράς.

Συνεπώς η πρόταση της ηγετικής ομάδας του ΣΥΝ, είναι στην πραγματικότητα άρνηση της προσπάθειας για μια νέα, μεγάλη, ενωτική και αντισυστημική αριστερά και απόρριψη της γενικής ιδέας του ΣΥΡΙΖΑ. Πρόκειται για επιστροφή στην εποχή του Κωσταντόπουλου και στα 10 άδοξα χρόνια που έχασε αυτή η αριστερά εκείνη την περίοδο : μικρό κόμμα στα όρια της κοινοβουλευτικής επιβίωσης, με θετικά σχόλια από τα ΜΜΕ, «προγραμματική» συμπολίτευση κι αντιπολίτευση και πάνω απ’ όλα το μαγαζί μας…

 

Αντί επιλόγου                          

Το παράδειγμα του πορτογαλικού Μπλόκο, της γερμανικής αριστεράς, της γαλλικής αριστεράς, δείχνουν  ότι και στο χάρτη της Ευρώπης υπάρχουν περιοχές όπου κάτι νέο κυοφορείται, εκεί που μια ριζοσπαστική αριστερά αναζητεί το βηματισμό της. Δείχνει ότι μετά την πτώση των «σοσιαλιστικών» δικτατοριών του 89’ μια άλλη αριστερά ανακάμπτει, πλουραλιστική, πολύβουη, αλλά χωρίς μονολιθικότητα και ιδεολογήματα. Δείχνει ότι σε ορισμένες χώρες της Ευρώπης, οι κοινωνικές ανάγκες, οι πολιτικές συνθήκες, αλλά κύρια η πολιτική πρωτοβουλία γεννούν μια καινούργια αντικαπιταλιστική πρόθεση.

Το καινούργιο που φέρνει είναι ότι πίσω της αφήνει το παλιό, εκείνη την παντογνώστρια αριστερά που είχε περιγράψει το μέλλον. Εκείνη τη σοφή Κεντρική Επιτροπή που ήταν ο εκφραστής της «επιστημονικής» εξέλιξης της ιστορίας, που ήθελε να επιβάλλει την «ιστορική συνείδηση» – έστω και δια της βίας – στην εργατική τάξη. Αφήνει πίσω της τα ιδεολογήματα, ενώνεται και συνθέτει, χωρίς πολλές ιδεοληψίες, εκφράζει και εκφράζεται από τα κινήματα, γιατί το σοσιαλιστικό πρόγραμμα το φτιάχνει η ζωή, οι άνθρωποι, η διαρκής αλλαγή των συσχετισμών.

Αυτή η αριστερά θα προχωρήσει και στην Ελλάδα που ζει την πιο βαθιά κρίση σε όλη την Ευρώπη. Μπορεί η ηγετική ομάδα του ΣΥΝ να την καθυστερήσει, αλλά δεν μπορεί να την αναχαιτίσει. Στο χέρι της αν θα βοηθήσει, ή θα καταντήσει το ΣΥΝ την τελευταία καταρρέουσα ευρωκομουνιστή γκρούπα σε όλη την Ευρώπη, γιατί ο ΣΥΝ δεν είναι ΚΚΕ το οποίο ζει ακόμα από τα τελευταία καύσιμα της Αντίστασης και την ιστορία του. Ας αναλογιστούν και οι ίδιοι το μεσοπρόθεσμο μέλλον τους. 

Όμως πάνω απ’ όλα η εξέλιξη είναι στο χέρι των μελών του ΣΥΝ και του ΣΥΡΙΖΑ. Στη ζωή και στην πολιτική δεν πρέπει να μας φταίνε οι άλλοι, μην περιμένουμε το ΣΥΡΙΖΑ και τη μεγάλη αριστερά από «μικρές» ηγετικές ομάδες. Ψύχραιμα και χωρίς κομματικούς πατριωτισμούς, ας αναλογιστούμε την κατάσταση και ας πάρουμε εμείς την πρωτοβουλία και την ατζέντα στα χέρια μας.